NAZWA

stunnel - uniwersalny tunel protokołu SSL


SKŁADNIA

Unix:
stunnel [<plik>] | -fd n | -help | -version | -sockets

WIN32:
stunnel [ [-install | -uninstall | -start | -stop ] [-quiet] [<plik>] ] | -help | -version | -sockets


OPIS

Program stunnel został zaprojektowany do opakowywania w protokół SSL połączeń pomiędzy zdalnymi klientami a lokalnymi lub zdalnymi serwerami. Przez serwer lokalny rozumiana jest aplikacja przeznaczona do uruchamiania przy pomocy inetd. Stunnel pozwala na proste zestawienie komunikacji serwerów nie posiadających funkcjonalności SSL poprzez bezpieczne kanały SSL.

stunnel pozwala dodać funkcjonalność SSL do powszechnie stosowanych demonów inetd, np. pop3 lub imap, do samodzielnych demonów, np. nntp, smtp lub http, a nawet tunelować ppp poprzez gniazda sieciowe bez zmian w kodzie źródłowym.


OPCJE

<plik>
użyj podanego pliku konfiguracyjnego

-fd n (tylko Unix)
wczytaj konfigurację z podanego deskryptora pliku

-help
drukuj listę wspieranych opcji

-version
drukuj wersję programu i domyślne wartości parametrów

-sockets
drukuj domyślne opcje gniazd

-install (tylko NT/2000/XP)
instaluj serwis NT

-uninstall (tylko NT/2000/XP)
odinstaluj serwis NT

-start (tylko NT/2000/XP)
uruchom serwis NT

-stop (tylko NT/2000/XP)
zatrzymaj serwis NT

-quiet (tylko NT/2000/XP)
nie wyświetlaj okienka informującego o pomyślnym zainstalowaniu lub odinstalowaniu


PLIK KONFIGURACYJNY

Linia w pliku konfiguracyjnym może być:

OPCJE GLOBALNE

chroot = katalog (tylko Unix)
katalog roboczego korzenia systemu plików

Opcja określa katalog, w którym uwięziony zostanie proces programu stunnel tuż po jego inicjalizacji, a przed rozpoczęciem odbierania połączeń. Ścieżki podane w opcjach CApath, CRLpath, pid oraz exec muszą być umieszczone wewnątrz katalogu podanego w opcji chroot i określone względem tego katalogu.

W przypadku wykorzystania kontroli dostępu przy pomocy biblioteki libwrap (TCP wrappers) jej pliki konfiguracyjne (/etc/hosts.allow i /etc/hosts.deny) muszą zostać skopiowane do podkatalogu etc/ umieszczonego wewnątrz katalogu podanego w opcji chroot.

compression = zlib | rle
wybór algorytmu kompresji przesyłanych danych

domyślnie: bez kompresji

debug = poziom[.podsystem]
szczegółowość logowania

Poziom logowania można określić przy pomocy jednej z nazw lub liczb: emerg (0), alert (1), crit (2), err (3), warning (4), notice (5), info (6) lub debug (7). Zapisywane są komunikaty o poziomie niższym (numerycznie) lub równym podanemu. Do uzyskania najwyższego poziomu szczegółowości można użyć opcji debug = debug lub debug = 7. Domyślnym poziomem jest notice (5).

O ile nie wyspecyfikowano podsystemu użyty będzie domyślny: daemon. Podsystemy nie są wspierane przez platformę Win32.

Wielkość liter jest ignorowana zarówno dla poziomu jak podsystemu.

EGD = ścieżka_do_EGD (tylko Unix)
ścieżka do gniazda programu Entropy Gathering Daemon

Opcja pozwala określić ścieżkę do gniazda programu Entropy Gathering Daemon używanego do zainicjalizowania generatora ciągów pseudolosowych biblioteki OpenSSL. Opcja jest dostępna z biblioteką OpenSSL 0.9.5a lub nowszą.

engine = auto | <identyfikator urządzenia>
wybór sprzętowego urządzenia kryptograficznego

domyślnie: bez wykorzystania urządzeń kryptograficznych

Przykład wykorzystania w sekcji 'PRZYKŁADY'.

engineCtrl = <command>[:<parameter>]
konfiguracja urządzenia kryptograficznego

Specjalne komendy ``LOAD'' i ``INIT'' pozwalają na załadowanie i inicjalizację modułu kryptograficznego urządzenia.

foreground = yes | no (tylko Unix)
tryb pierwszoplanowy

Użycie tej opcji powoduje, że stunnel nie przechodzi w tło logując swoje komunikaty na konsolę zamiast przez syslog (o ile nie użyto opcji output).

output = plik
plik, do którego dopisane zostaną logi

Użycie tej opcji zmienia domyślne zachowanie programu polegające na logowaniu swoich komunikatów poprzez syslog.

Do przekierowania komunikatów na standardowe wyjście (na przykład po to, żeby zalogować je programem splogger z pakietu daemontools) można podać jako parametr urządzenie /dev/stdout.

pid = plik (tylko Unix)
położenie pliku z numerem procesu

Jeżeli argument jest pusty plik nie zostanie stworzony.

Jeżeli zdefiniowano katalog chroot, to ścieżka do pid jest określona względem tego katalogu.

RNDbytes = liczba_bajtów
liczba bajtów do zainicjowania generatora pseudolosowego

W wersjach biblioteki OpenSSL starszych niż 0.9.5a opcja ta określa również liczbę bajtów wystarczających do zainicjowania PRNG. Nowsze wersje biblioteki mają wbudowaną funkcję określającą, czy dostarczona ilość losowości jest wystarczająca do zainicjowania generatora.

RNDfile = plik
ścieżka do pliku zawierającego losowe dane

Biblioteka OpenSSL użyje danych z tego pliku do zainicjowania generatora pseudolosowego.

RNDoverwrite = yes | no
nadpisz plik nowymi wartościami pseudolosowymi

domyślnie: yes (nadpisz)

service = nazwa_serwisu
użyj parametru jako nazwy serwisu

Unix: nazwa serwisu dla biblioteki TCP Wrapper w trybie inetd.

NT/2000/XP: nazwa serwisu NT w Panelu Sterowania.

domyślnie: stunnel

setgid = identyfikator_grupy (tylko Unix)
grupa z której prawami pracował będzie stunnel

setuid = identyfikator_użytkownika (tylko Unix)
użytkownik, z którego prawami pracował będzie stunnel

socket = a|l|r:option=value[:value]
ustaw opcję na akceptującym/lokalnym/zdalnym gnieździe

Dla opcji linger wartości mają postać l_onof:l_linger. Dla opcji time wartości mają postać tv_sec:tv_usec.

Przykłady:

    socket = l:SO_LINGER=1:60
        ustaw jednominutowe przeterminowanie
        przy zamykaniu lokalnego gniazda
    socket = r:TCP_NODELAY=1
        wyłącz algorytm Nagle'a na zdalnych
        gniazdach
    socket = r:SO_OOBINLINE=1
        umieść dane pozapasmowe (out-of-band)
        bezpośrednio w strumieniu danych
        wejściowych dla zdalnych gniazd
    socket = a:SO_REUSEADDR=0
        zablokuj ponowne używanie portu
        (domyślnie włączone)
    socket = a:SO_BINDTODEVICE=lo
        przyjmuj połączenia wyłącznie na
        interfejsie zwrotnym (ang. loopback)

taskbar = yes | no (tylko WIN32)
włącz ikonkę w prawym dolnym rogu ekranu

domyślnie: yes (włącz)

OPCJE USŁUG

Każda sekcja konfiguracji usługi zaczyna się jej nazwą ujętą w nawias kwadratowy. Nazwa usługi używana jest do kontroli dostępu przez bibliotekę libwrap (TCP wrappers) oraz pozwala rozróżnić poszczególne usługi w logach.

Jeżeli stunnel ma zostać użyty w trybie inetd, gdzie za odebranie połączenia odpowiada osobny program (zwykle inetd, xinetd lub tcpserver), należy przeczytać sekcję TRYB INETD poniżej.

accept = [adres:]port
nasłuchuje na połączenia na podanym adresie i porcie

Jeżeli nie został podany adres, stunnel domyślnie nasłuchuje na wszystkich adresach IP lokalnych interfejsów.

CApath = katalog_CA
katalog Centrum Certyfikacji

Opcja określa katalog, w którym stunnel będzie szukał certyfikatów, jeżeli użyta została opcja verify. Pliki z certyfikatami muszą posiadać specjalne nazwy XXXXXXXX.0, gdzie XXXXXXXX jest skrótem kryptograficznym reprezentacji DER nazwy podmiotu certyfikatu (4 pierwsze bajty skrótu MD5 począwszy od najmniej znaczacego).

Jeżeli zdefiniowano katalog chroot, to ścieżka do CApath jest określona względem tego katalogu.

CAfile = plik_CA
plik Centrum Certyfikacji

Opcja pozwala określić położenie pliku zawierającego certyfikaty używane przez opcję verify.

cert = plik_pem
plik z łańcuchem certyfikatów

Opcja określa położenie pliku zawierającego certyfikaty używane przez program stunnel do uwierzytelnienia się przed drugą stroną połączenia. Certyfikat jest konieczny, aby używać programu w trybie serwera. W trybie klienta certyfikat jest opcjonalny.

ciphers = lista_szyfrów
lista dozwolonych szyfrów SSL

Parametrem tej opcji jest lista szyfrów, które będą użyte przy otwieraniu nowych połączeń SSL, np.: DES-CBC3-SHA:IDEA-CBC-MD5

client = yes | no
tryb kliencki (zdalna usługa używa SSL)

domyślnie: no (tryb serwerowy)

connect = [adres:]port
połącz się ze zdalnym serwerem na podany port

Jeżeli nie został podany adres, stunnel domyślnie łączy się z lokalnym serwerem.

CRLpath = katalog_CRL
katalog List Odwołanych Certyfikatów (CRL)

Opcja określa katalog, w którym stunnel będzie szukał list CRL, jeżeli użyta została opcja verify. Pliki z listami CRL muszą posiadać specjalne nazwy XXXXXXXX.0, gdzie XXXXXXXX jest skrótem listy CRL.

Jeżeli zdefiniowano katalog chroot, to ścieżka do CRLpath jest określona względem tego katalogu.

CRLfile = plik_CRL
plik List Odwołanych Certyfikatów (CRL)

Opcja pozwala określić położenie pliku zawierającego listy CRL używane przez opcję verify.

delay = yes | no
opóźnij rozwinięcie adresu DNS podanego w opcji connect

engineNum = <numer urządzenia>
wybierz urządzenie do odczyta klucza prywatnego

Urządzenia są numerowane od 1 w górę.

exec = ścieżka_do_programu (tylko Unix)
wykonaj lokalny program przystosowany do pracy z superdemonem inetd

Jeżeli zdefiniowano katalog chroot, to ścieżka do exec jest określona względem tego katalogu.

execargs = $0 $1 $2 ... (tylko Unix)
argumenty do opcji exec włącznie z nazwą programu ($0)

Cytowanie nie jest wspierane w obecnej wersji programu. Argumenty są rozdzielone dowolną liczbą białych znaków.

ident = nazwa_użytkownika
weryfikuj nazwę zdalnego użytkownika korzystając z protokołu IDENT (RFC 1413)

key = plik_klucza
klucz prywatny do certyfikatu podanego w opcji cert

Klucz prywatny jest potrzebny do uwierzytelnienia właściciela certyfikatu. Ponieważ powinien on być zachowany w tajemnicy, prawa do jego odczytu powinien mieć wyłącznie właściciel pliku. W systemie Unix można to osiągnąć komendą:

    chmod 600 keyfile

domyślnie: wartość opcji cert

local = serwer
IP źródła do nawiązywania zdalnych połączeń

Domyślnie używane jest IP najbardziej zewnętrznego interfejsu w stronę serwera, do którego nawiązywane jest połączenie.

ocsp = URL
serwer OCSP do weryfikacji certyfikatów

options = opcje_SSL
opcje biblioteki OpenSSL

Parametrem jest nazwa opcji zgodnie z opisem w SSL_CTX_set_options(3ssl), ale bez przedrostka SSL_OP_. Aby wyspecyfikować kilka opcji należy użyć options wielokrotnie.

Na przykład dla zachowania kompatybilności z błędami implementacji SSL w programie Eudora można użyć opcji:

    options = DONT_INSERT_EMPTY_FRAGMENTS

protocol = protokół
negocjuj SSL podanym protokołem aplikacyjnym

aktualnie wspierane protokoły: cifs, connect, nntp, pop3, smtp

protocolCredentials = użytkownik:hasło
dane uwierzytelniające do negocjacji protokołu

protocolHost = adres:port
adres docelowy do negocjacji protokołu

pty = yes | no (tylko Unix)
alokuj pseudoterminal dla programu uruchamianego w opcji 'exec'

session = przeterminowanie_pamięci_podręcznej_sesji
czas w sekundach, po którym sesja SSL zostanie usunięta z pamięci podręcznej

sslVersion = wersja
wybierz wersję protokołu SSL

Dozwolone opcje: all, SSLv2, SSLv3, TLSv1

TIMEOUTbusy = liczba_sekund
czas oczekiwania na spodziewane dane

TIMEOUTclose = liczba_sekund
czas oczekiwania na close_notify (ustaw na 0, jeżeli klientem jest MSIE)

TIMEOUTconnect = liczba_sekund
czas oczekiwania na nawiązanie połączenia

TIMEOUTidle = liczba_sekund
maksymalny czas utrzymywania bezczynnego połączenia

transparent = yes | no (tylko Unix)
tryb przezroczystego proxy

Przepisz adres, aby nawiązywane połączenie wydawało się pochodzić bezpośrednio od klienta, a nie od programu stunnel. Opcja działa tylko w trybie lokalnym (opcja exec) przez załadowanie przy pomocy LD_PRELOAD biblioteki env.so, albo w trybie zdalnym (opcja connect) na systemie Linux 2.2 z włączoną opcją transparent proxy.

verify = poziom
weryfikuj certyfikat drugiej strony połączenia
    poziom 1 - weryfikuj, jeżeli został
        przedstawiony
    poziom 2 - weryfikuj z zainstalowanym
        certyfikatem Centrum Certyfikacji
    poziom 3 - weryfikuj z lokalnie
        zainstalowanym certyfikatem drugiej strony
    domyślnie - nie weryfikuj


ZWRACANA WARTOŚĆ

stunnel zwraca zero w przypadku sukcesu, lub wartość niezerową w przypadku błędu.


PRZYKŁADY

Szyfrowanie połączeń do lokalnego serwera imapd można użyć:

    [imapd]
    accept = 993
    exec = /usr/sbin/imapd
    execargs = imapd

albo w trybie zdalnym:

    [imapd]
    accept = 993
    connect = 143

W połączeniu z programem pppd stunnel pozwala zestawić prosty VPN. Po stronie serwera nasłuchującego na porcie 2020 jego konfiguracja może wyglądać następująco:

    [vpn]
    accept = 2020
    exec = /usr/sbin/pppd
    execargs = pppd local
    pty = yes

Poniższy plik konfiguracyjny może być wykorzystany do uruchomienia programu stunnel w trybie inetd. Warto zauważyć, że w pliku konfiguracyjnym nie ma sekcji [nazwa_usługi].

    exec = /usr/sbin/imapd
    execargs = imapd

Przykładowa konfiguracja umożliwiająca odczytanie klucza prywatnego z urządzenia zgodnego z OpenSC

    engine=dynamic
    engineCtrl=SO_PATH:/usr/lib/opensc/engine_pkcs11.so
    engineCtrl=ID:pkcs11
    engineCtrl=LIST_ADD:1
    engineCtrl=LOAD
    engineCtrl=MODULE_PATH:/usr/lib/pkcs11/opensc-pkcs11.so
    engineCtrl=INIT
    [service]
    engineNum=1
    key=id_45


PLIKI

stunnel.conf
plik konfiguracyjny programu

stunnel.pem
certyfikat i klucz prywatny


BŁĘDY

Opcja execargs nie obsługuje cytowania.


OGRANICZENIA

stunnel nie może być używany do szyfrowania protokołu FTP, ponieważ do przesyłania poszczególnych plików używa on dodatkowych połączeń otwieranych na portach o dynamicznie przydzielanych numerach. Istnieją jednak specjalne wersje klientów i serwerów FTP pozwalające na szyfrowanie przesyłanych danych przy pomocy protokołu SSL.


NOTKI

TRYB INETD (tylko Unix)

W większości zastosowań stunnel samodzielnie nasłuchuje na porcie podanym w pliku konfiguracyjnym i tworzy połączenie z innym portem podanym w opcji connect lub nowym programem podanym w opcji exec. Niektórzy wolą jednak wykorzystywać oddzielny program, który odbiera połączenia, po czym uruchamia program stunnel. Przykładami takich programów są inetd, xinetd i tcpserver.

Przykładowa linia pliku /etc/inetd.conf może wyglądać tak:

    imaps stream tcp nowait root /usr/sbin/stunnel
        stunnel /etc/stunnel/imaps.conf

Ponieważ w takich przypadkach połączenie na zdefiniowanym porcie (tutaj imaps) nawiązuje osobny program (tutaj inetd), stunnel nie może używać opcji accept. W pliku konfiguracyjnym nie może być również zdefiniowana żadna usługa ([nazwa_usługi]), ponieważ konfiguracja taka pozwala na nawiązanie tylko jednego połączenia. Wszystkie OPCJE USŁUG powinny być umieszczone razem z opcjami globalnymi. Przykład takiej konfiguracji znajduje się w sekcji PRZYKŁADY.

CERTYFIKATY

Protokół SSL wymaga, aby każdy serwer przedstawiał się nawiązującemu połączenie klientowi prawidłowym certyfikatem X.509. Potwierdzenie tożsamości serwera polega na wykazaniu, że posiada on odpowiadający certyfikatowi klucz prywatny. Najprostszą metodą uzyskania certyfikatu jest wygenerowanie go przy pomocy wolnego pakietu OpenSSL. Więcej informacji na temat generowania certyfikatów można znaleźć na umieszczonych poniżej stronach.

Przy generowaniu par certyfikat-klucz dla programu stunnel istotne są dwie kwestie. Po pierwsze klucz prywatny nie może być zaszyfrowany, ponieważ startujący serwer nie ma w ogólnym przypadku możliwości uzyskania hasła od użytkownika. Do wytworzenia niezaszyfrowanego klucza należy przy uruchamianiu komendy openssl req podać jej parametr -nodes.

Drugą istotną kwestią jest kolejność zawartości pliku .pem. W pierwszej kolejności powinien on zawierać klucz prywatny, a dopiero za nim podpisany certyfikat (nie żądanie certyfikatu). Po certyfikacie i kluczu prywatnym powinny znajdować się puste linie. Jeżeli przed certyfikatem znajdują się dodatkowe informacje tekstowe, to powinny one zostać usunięte. Otrzymany plik powinien mieć następującą postać:

    -----BEGIN RSA PRIVATE KEY-----
    [zakodowany klucz]
    -----END RSA PRIVATE KEY-----
    [pusta linia]
    -----BEGIN CERTIFICATE-----
    [zakodowany certyfikat]
    -----END CERTIFICATE-----
    [pusta linia]

LOSOWOŚĆ

stunnel potrzebuje zainicjować PRNG (generator liczb pseudolosowych), gdyż protokół SSL wymaga do bezpieczeństwa kryptograficznego źródła dobrej losowości. Następujące źródła są kolejno odczytywane aż do uzyskania wystarczającej ilości entropii:

Współczesne (>=0.9.5a) wersje biblioteki OpenSSL automatycznie zaprzestają ładowania kolejnych danych w momencie uzyskania wystarczającej ilości entropii. Wcześniejsze wersje biblioteki wykorzystają wszystkie powyższe źródła, gdyż nie istnieje tam funkcja pozwalająca określić, czy uzyskano już wystarczająco dużo danych.

Warto zwrócić uwagę, że na maszynach z systemem Windows, na których konsoli nie pracuje użytkownik, zawartość ekranu nie jest wystarczająco zmienna, aby zainicjować PRNG. W takim przypadku do zainicjowania generatora należy użyć opcji RNDfile.

Plik RNDfile powinien zawierać dane losowe -- również w tym sensie, że powinny być one inne przy każdym uruchomieniu programu stunnel. O ile nie użyta została opcja RNDoverwrite jest to robione automatycznie. Do ręcznego uzyskania takiego pliku użyteczna może być komenda openssl rand dostarczana ze współczesnymi wersjami pakietu OpenSSL.

Jeszcze jedna istotna informacja -- jeżeli dostępne jest urządzenie /dev/urandom biblioteka OpenSSL ma zwyczaj zasilania nim PRNG w trakcie sprawdzania stanu generatora. W systemach z /dev/urandom urządzenie to będzie najprawdopodobniej użyte, pomimo że znajduje się na samym końcu powyższej listy. Jest to właściwość biblioteki OpenSSL, a nie programu stunnel.


ZOBACZ RÓWNIEŻ

tcpd(8)
biblioteka kontroli dostępu do usług internetowych

inetd(8)
'super-serwer' internetowy

http://stunnel.mirt.net/
strona domowa programu stunnel

http://www.stunnel.org/
najczęściej zadawane pytania na temat programu stunnel

http://www.openssl.org/
strona projektu OpenSSL


AUTOR

Michał Trojnara
<Michal.Trojnara@mirt.net>